เมื่อเอ่ยถึง “บ้านแซะ” หมู่ที่ 6 ตำบลสะกอม อำเภอเทพา จังหวัดสงขลา หลายคนอาจนึกถึงชุมชนที่สงบและอบอุ่น แต่ภายใต้ความเงียบเรียบนั้น มีเสียงกลองยาวที่ยังคงดังก้องเป็นจังหวะอยู่ในความทรงจำของผู้คนในพื้นที่ นั่นคือ “กลุ่มกลองยาวบ้านแซะ” ซึ่งถือเป็นหนึ่งในเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมที่สะท้อนถึงความรื่นเริง ความสามัคคี และความรักถิ่นฐานได้อย่างชัดเจน
การละเล่นกลองยาวไม่ใช่แค่เสียงเพลงเพื่อความสนุกสนาน แต่คือการ เชื่อมโยงผู้คนในชุมชนเข้าหากัน ไม่ว่าจะเป็นวัยผู้ใหญ่ เยาวชน หรือแม้กระทั่งคนที่ย้ายมาอยู่ใหม่ ทุกคนสามารถมีส่วนร่วมได้ เสียงกลองยังช่วยเชื่อมสายสัมพันธ์กับชุมชนใกล้เคียง สร้างมิตรภาพและเครือข่ายความร่วมมือที่กว้างขวาง
กลุ่มกลองยาวบ้านแซะก่อตั้งมานานหลายสิบปี โดยมีสมาชิกหลัก ๆ เป็นคนรุ่นใหญ่ที่อยู่ในช่วงวัย 80-90 ปี ซึ่งยังคงมีพลังใจเต็มเปี่ยมในการสืบสานศิลปะการละเล่นดั้งเดิมนี้ ทุกครั้งที่มีงานบุญ งานประเพณี หรือกิจกรรมสำคัญในชุมชน กลุ่มกลองยาวบ้านแซะจะมารวมตัวกัน ร่วมกันบรรเลงเสียงกลอง เสียงฉิ่ง และเสียงร้องอย่างพร้อมเพรียง เสริมสร้างบรรยากาศความสนุกสนานและความภาคภูมิใจในท้องถิ่น
พวกเขาไม่เพียงเป็นนักดนตรี แต่ยังเป็น ทูตวัฒนธรรมของบ้านแซะ ที่สร้างชื่อเสียงให้กับชุมชนในเวทีต่าง ๆ ทั้งในและนอกพื้นที่ ดังนั้นจึงอยากขอเชิญชวน พี่น้องชาวบ้านแซะ ทุกท่านให้ร่วมสนับสนุนกลุ่มกลองยาว ไม่ว่าจะเป็น แรงใจ แรงเชียร์ หรือเงินทุน สปอนเซอร์สำหรับการเดินทางและจัดการกิจกรรม ทุกการสนับสนุนมีคุณค่า และจะช่วยต่อชีวิตให้กับตำนานท้องถิ่นที่งดงามนี้ให้ดำรงอยู่ต่อไปอย่างยั่งยืน
วิกฤตทายาทที่ต้องจับตามอง
แม้กลุ่มกลองยาวบ้านแซะจะยังคงมีการรวมกลุ่มกันอยู่ แต่ปัญหาสำคัญที่กำลังเผชิญคือ “ขาดทายาท” คนรุ่นใหม่ในชุมชนเริ่มหันไปสนใจเทคโนโลยีและวิถีชีวิตแบบใหม่ จนละเลยศิลปะการแสดงพื้นบ้านดั้งเดิม
ผู้เฒ่าผู้แก่ที่ยังเล่นกลองยาวได้หลายคน เริ่มมีอายุและอาจไม่สามารถร่วมกิจกรรมได้เหมือนเดิมในอนาคต หากไม่มีการส่งต่อองค์ความรู้ การตีจังหวะ การร้องโต้ตอบ หรือแม้แต่การจัดขบวนแห่ ก็อาจสูญหายไปตามกาลเวลา
จึงขอเชิญชวน ลูกหลานบ้านแซะ ทุกคน โดยเฉพาะเยาวชนที่มีใจรักในศิลปะและวัฒนธรรม มาร่วมเป็นส่วนหนึ่งของการฟื้นฟูและสืบสานตำนานกลองยาวบ้านแซะ เพราะสิ่งเหล่านี้คือรากเหง้า คือจิตวิญญาณของชุมชนที่ไม่ควรปล่อยให้สูญหายไป
กลองยาวคืออะไร?
กลองยาว เป็นเครื่องดนตรีพื้นบ้านของไทย ที่มีลักษณะยาว ทรงกระบอก ปากกว้างด้านหนึ่ง และตีด้วยมือ นิยมใช้ในการละเล่นพื้นบ้าน เช่น ขบวนแห่ ขบวนบวช หรือกิจกรรมประเพณีต่าง ๆ ทั่วทุกภาคของประเทศไทย โดยเฉพาะภาคกลางและภาคใต้
จังหวะของกลองยาวไม่ใช่แค่เสียงเพลง แต่คือการสื่อสารและสร้างพลังให้กับผู้ฟัง เสียงกลองที่ดังก้องนั้นช่วยกระตุ้นความสนุกสนาน เชื่อมโยงผู้คนให้มารวมตัวกันอย่างมีความสุข
ประวัติความเป็นมาโดยย่อ
มีหลักฐานว่า กลองยาวมีที่มาจากวัฒนธรรมชาวมอญ และค่อย ๆ แพร่หลายเข้ามาในประเทศไทย ถูกปรับเปลี่ยนรูปแบบให้เข้ากับวิถีไทย และกลายเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมไทยที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว
การละเล่นกลองยาวในปัจจุบัน
ปัจจุบัน การเล่นกลองยาวยังพบเห็นได้ตามงานวัด งานประเพณีพื้นบ้าน และงานเฉลิมฉลองต่าง ๆ อย่างไรก็ตาม ในหลายพื้นที่ก็เริ่มเงียบหายไปตามยุคสมัย เนื่องจากไม่มีผู้สืบทอด การฟื้นฟูจึงกลายเป็นเรื่องจำเป็นที่หลายชุมชนเริ่มตระหนักและลงมือทำ
กลุ่มกลองยาว คือ พลังวัฒนธรรมของชุมชน
กลุ่มกลองยาวในชุมชนไม่เพียงแค่เป็นนักดนตรี แต่ยังเป็น ผู้รักษามรดกทางวัฒนธรรม ของท้องถิ่น พวกเขาช่วยเติมเต็มจิตวิญญาณของงานประเพณี ช่วยสร้างรอยยิ้มให้คนในชุมชน และทำให้เด็ก ๆ ได้รู้สึกภูมิใจในถิ่นกำเนิดของตนเอง
บ้านแซะ เองก็เป็นหนึ่งในชุมชนที่ยังคงรักษากลองยาวไว้ได้อย่างมั่นคง แต่ถ้าไม่มีการส่งต่อให้คนรุ่นใหม่ ตำนานนี้อาจจะจางหายไปในไม่ช้า
สรุป
กลุ่มกลองยาวบ้านแซะ คือความภาคภูมิใจของชุมชน เป็นตำนานทางวัฒนธรรมที่ไม่ควรปล่อยให้สูญหายไปตามกาลเวลา เสียงกลองที่ดังก้องในวันวาน ควรจะดังก้องต่อไปในอนาคตด้วยพลังของคนรุ่นใหม่
หากคุณเป็นคนหนึ่งที่รักบ้านแซะ รักในวัฒนธรรมไทย และอยากมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ความงดงามนี้ ขอเชิญชวนเข้าร่วมกิจกรรมกับกลุ่มกลองยาวบ้านแซะ มาช่วยกันตีจังหวะ แบ่งปันรอยยิ้ม และรักษาตำนานนี้ไว้ให้ลูกหลานในอนาคต
รายงานโดย.ทีมข่าวศูนย์วิทยุบงกช : ต้องการส่งข้อมูลให้เราลงข่าวให้ คลิกที่นี่ เลย
